cÉCÉAU ÀUZ@ØÀ°Ì TÀoF ®°ÀË» ~É^äBÉ»A©@Ø AaÀUS Ìcf^°þSÉË | ©ÉJÌ gÉcSÉ-AO^äÉÝ gÉÌ©fÝ ÙA©ÀöFÌ oÉÌÉ cXoTkU öÀUR, ©ÉJÌ cFA½ÀLªÌ ®Twþ©ÉÝ, ©ÉJÌ Íl®¨À@ØF, gþTHmÞpöÉÝ, ~SF ®emâpA©À@Ø ~^ä:mÏ @ØÌÉÌ ÞþAnØÝÉÝ, ®ÀcÉ»ÞAÌ ©ÉJÌ AcrÂÀO©SÉÝ ~É^äBÉ»A©@Ø TÉS®©ÉÌ ÞAÌOÝ mÞÄ | Þkc»-ÞAEOÀTÌ ATUS ©ÉJÌ @ØÉTF AaU, AcrÂTÉSc©ÉÝ AcrÂÉ® @ØÌÀ©S A©AS, AcrÂAc°FÉUÀÝ SÉ AwÀÝ A©AS ASÀBq öÀÝ ´ÀiAaÀUS j@Ø mªÝe®²ÞkH» AcrÂAc°FÉUÝ | ~É^äBÉ»A©@Ø©ÉÌ ~Ë» À®q TöÉÞ¨dÀKÌ @ØÉÀaq ArÀZAa ~ÉTÌÉ |

À®q oÉÌHÉ sZS ArAQØ© cÉCÉAUÌ @ØÉÀa ~ÉÌ ~ÞAÌAO© ÌqU SÉ, qeAÌAB ArQØÉÌ ÞþOUÀSÌ ®ÀÊ ®ÀÊ ÞAEOT BwÀ©Ì ®ÉAö©F-®emâpA© jÀ® ÀÞMJaU gÉÌ©cÀK», AcÀrK© @ØU@ØÉ©É-À@ØA^°þ@Ø cÉeUÉÝ, ~ÀS@Ø ÞAÌcÉÀÌq ©ZS ÞÉEOÉ©F ÞþgÉc ÞÀ¦ÛAaU | A@ا Ìcf^°þ-´«Ì cÉCÉAU ÀUZ@ØÀ°Ì TÀoF @Ø-BS À®q AcrÂÀO©SÉÀ@Ø ~^ä:mÏ @ØÀÌAaÀUS ? j-ÞþÀrðÌ BcÉc Z¨JBÀ© AwÀÝ ÌfA©T© AcAmë© öÀ© öÝ | SÉ, Ìcf^°þSÉÀËÌ ´«Ì ®Éo@ØÀ°Ì TÀoF À®q AcrÂTSmâ©É AcÌU |

Ìcf^°þSÉÀËÌ ÞþÉÝ ~o»r©@Ø ÞÀÌ j@Ø Tp©F¨µÝf Arè BÀ^ëAaU ~Acg½ cÉeUÉÌ ~cÀöAU© ~¡U Þkc»cÀÊÌ j@Ø T¬ØmªU röÀÌ, ~®²Þ^ð ÞAÌcÉÀÌ | B^ë T¨ökÀ©» TÉ©pöfS ArèAv ©lQØHÉl AÞ©pÞAÌ©F½ öÀÝ ÞþA©ÞÉAU© öÝ °É°¨-A°A°TÉÌ @ØÉÀa | ~É®ÀU Þ¡°rf TÉÀÝÌ ~A©-°¨c»U Tp©@Ø\Þ ArèAv Às ~ÉÀ°M BfAc© ËÉ@ØÀc j AO^äÉ @ØÉÀÌÉÌq @Ø\ÞSÉÌ TÀoF AaU SÉ | ®TÝvÉ AaU Acr r©À@ØÌ ÞþËT °r@Ø, AcÞ^ð ScBÉ©@ØÀ°Ì cÉJOÉÀSÉq @ØAiS AaU ©ZS, ~ÉÌ B^ë T¨ökÀ©» sÉÌÉ TÉ©pöfS öÀ©É P°ÀcÌ °ÝÉq AaU ©ÉÀ°ÀÌ j@ØTÉn gÌ®É | P°c °ÝÉ @ØÀÌAaU jq ArèAvÀ@Ø, j@ØTÉn ®^äÉS öÉAÌÀÝ ÀrÉ@Ø®^äóä TÉ©ÉTöf-TÉ©ÉTö ~@ØÉUTp© @ØSFÉÌ j@ØTÉn ®^äÉSAvÀ@Ø ~A© ~É°ÀÌ UÉUS-ÞÉUS @ØÀÌS | TÉ-cÉcÉÌ ~gÉc ArèAv @ØZÀSÉq ~S¨gc @ØÀÌAS, @ØÉÌH ®°ÀË» °É°¨-A°°Éq AaÀUS ©ÉÌ TÉ-cÉcÉ | ©ÉJÌÉ ArèAvÌ SÉT ÌÉÀZS c¨XoÀ°c |

c¨XoÀ°c c®¨Ì BfcÀSÌ w\Þ j@Ø ~®ÉTÉSF ÞþA©gÉÌ ~Ao@ØÉÌf "®c»öÉÌÉ"Ì ®¬ØU©ÉÌ AcÌU w\Þ | Ìcf^°þSÉÀËÌ ÞÉAÌcÉAÌ@Ø ÙA©öF, Pcgc, ÞþA©ÞA«, ~ÉAgBÉ©F, j@Ø cpöl ÞAÌcÉÀÌÌ ®A¯ëAU© ÀToÉ R æÀHÌ ´«ÌÉAo@ØÉÌ, ÞÉEOÉ©F ®emâpA©Ì ®ÀÊ A©S Þ¨dÀKÌ ÞAÌOÝ, À@ØÉÀSÉvÉq c¨XoÀ°ÀcÌ AaU SÉ | AaU èo¨q DrÂÌ°« ÞþA©gÉ R ÀToÉ, ~ÉLëAcrÂÉ®, ®ÉAö©FÞÉÀiÌ ~S^ä ©pGÉ, mªóðÞkÌÀHÌ j@Ø@Ø R j@ØÉwþ ÞþÀOÄÉ, rn¨Ì ´ÞöÉ®À@Ø SwHF @ØÌÉÌ rA½, jce A®XoÉÀ^ä ~STF ËÉ@ØÉÌ QØT©É | gÉÀwFÌ Ac¦Û²cSÉÝ AÞ©pÞAÌOÝ èo¨ Ù Ôc®¨Õ Þ°AcÌ TÀoFq ®fTÉcXo AaU |

A©AS öÀ©q ÞÉÌÀ©S Ôc¨ÀBÉ»ÝÉÕ-AcÀÌÉof ScF qÀxvÀU@ØO¨ÀÝUÀ°Ì Acr r©À@ØÌ S©¨S ~É°r», ´ÞÉ°ÉS ®c Ai@ØiÉ@Øq AaU ©pHTkU ÀËÀ@Ø ´Ài ~É®É, ~ËÉ»gÉÀcÌ ®ÀÊ ASÌ^äÌ s¨ÀXo cFÞp©, ~®ÉoÉÌH ÞþA©gÉcÉS jq @ØAc ÀaÀUAvÌ, A@ا cÉ° ®ÉoU ©ÉÌ cFA½-mªÉ©^¢F, ÀÌÉTÉAxv@Ø TS | ~ÉÌÉT À@Ø°ÉÌÉÝ cÀ® ®ÉTFcÉÀ°Ì BÀSF U¦ÛÉq @ØÌcÉÌ ~ÉAË»@Ø ®ÉTËF» ©ÉÌ AaU SÉ, AaU SÉ °ÉAÌÀ°þÌ ~öe@ØÉÌ | À@ØÉÀSÉ °ÉAÌÀ°þÌq ©É ËÉÀ@Ø SÉ | ©ËÉ@ØAË© g°þ ceÀr ToFAc« ÞAÌcÉÀÌ BÀ^ëR À®q ®TÀÝÌ ~Acg½ cÉeUÉÝ sÉÌ ~ÉQØAÌ@Ø ~ÀË» À@ØÉÀSÉ OÉUO¨ÀUÉ AaU SÉ, AaU SÉ cerw© BATcÉA¦Û, Às ASÀB ~ÉAË»@Ø ~ASEOÝ©ÉÝ ~öÌö AcÞ^ð, ~É@ØÉÀrÌ OÉJ°À@Ø @ØZÀSÉq ÔIU®ÉS dAvÕ TÀS @ØÌÉ, ~ËcÉ ASÀBÀ@Ø Ôa¨À©ÉÌ, T¨Àv-TB¨ÀÌÌÕ @ØAc TÀS @ØÌÉ ©ÉÌ ÞÀQØ ®¯ºc öÝAS | ~ÉPrrcq ©ÉÌ cFA©nØTf cFA½Lª Þþ@Øv AaU | cÉ® @ØÌÀ©S ASÀBÌ ®ÀÊ ASÀB j@Ø @Ø\ÞSÉÌ °¨ASÝÉÝ, j@Ø mªÀóðÌ TÀSÉBwÀ©, ÀZUÉo¨UÉÝ ~ASha¨@Ø j@Ø gÉc¨@Ø @ØAc | ÞEOÉlÞ° T¬Ø:mªU ÀSÉÝÉZÉAUÀ© cq - èo¨ cq - ÌÉAr-ÌÉAr ~QØÌ ©ÉÌ ®Êf | A°SÌÉ© rÀN°Ì ®ÀÊ ©ÉÌ ÀZUÉ | @ØAc©É ÀUZÉ, öÉÀ© ÀUZÉ ÞAn@ØÉ ÀcÌ @ØÌÉ, SÉv@Ø P©AÌ ©ÉÌ ÀSrÉ | c^Ψ cUÀ© Ô°ÉÕ - ©ÉÌ °É°¨ | ©ÉJÌ SÉA©Av Às ÔAcÀrKÕ ~AOÀÌq c¨ÀIAaÀUS A©AS | ©ÉÌÞÀÌ, ÞþA©ASÝ© ArèAvÌ B^ëw© ÞþA©gÉÀ@Ø m¬Ø¨AÌ© @ØÌÀ© ASÀBÀ@Ø ´l®w» @ØÀÌAaÀUS |

À®q A©SBS, sÉÌÉ ÞÌmÞÀÌ ÀOÉÀZR À°ÀZAS,
A@ØecÉ AaU mª\ÞTÉn ÞAÌAO©...
©ÉÌÉ ~ÉB ~ÉTÉÌ ÀaÉÁ WÀÌ ÀWJKÉÀWJAK ÞþA©ÀcAr©ÉÝ...
W¨ÀÌ-A¬ØÀÌ ©ÉÌÉ ~ÉÀ® sÉÝ -
®¨of^°þ, Þþg¨OÌH, ÞAÌTU ÌÉÝ |

1931-j jT. j. ÞÉr @ØÌÉÌ ÞÌ A©AS bÉ@ØÉ ÀaÀ¦Û mÏÉÝfgÉÀc @ØU@ØÉ©É OÀU ~ÉÀ®S | èd öÝ ©ÉJÌ @ØZÀSÉ-ÀrK-SÉ-öRÝÉ ®ewþÉT - ~gÉÀcÌ ®ÀÊ, Àc@ØÉÌÀLªÌ ®ÀÊ, ~rýfU©ÉÌ ~ÞcÉÀ°Ì ®ÀÊ, A@ا mªoT» AcOF¨© öSAS @ØZÀSÉq | ®ÉAö©Fq ©ÉJÌ BfcÀSÌ j@ØTÉn À@Ø^°þ AaU ~ÉTp©F¨ | 1935-j ÞþA©¤É @ØÀÌS "@ØAc©É" - èo¨ @ØAc©ÉÌ BSF ´l®Aw»© cÉeUÉÌ ÞþËT ÔAUvüU TFÉwÉABSÕ (jq rN°AvR c¨XoÀ°c c®¨q Þþc©»S @ØÀÌS) - sÉÌ 25 caÀÌÌ qA©öÉ® Acr r©À@ØÌ ~Éo¨AS@Ø cÉeUÉ @ØAc©ÉÌ Acc©»ÀSÌ qA©öÉ® | jq ÞAn@ØÉÌ TÀoFR "AcÀ°rf ®ÉAö©F" SÉT@Ø j@ØAv ~ÉUÉ°É ~er ËÉ@Ø©, ËÉ@Ø© ~S¨cÉ°, jce ~ÉÀUÉOSÉ | ~ÀSÀ@Øq öÝ© BÉÀSS SÉ Às Ô@ØAc©É gcSÕ ÀËÀ@Ø A©AS jBÌÉ ÞÉ´ÀÐÌ "@ØS¬ØF¨ArÝÉ®" Þþ@ØÉr @ØÀÌAaÀUS, sZS ÞÉ´Ð ~ÉÀTAÌ@ØÉÝ cAB»©, @ØAT´ASmv ®À^°Àö wpöcA^° | "ÞþwA©" ÞAn@ØÉ Þþ@ØÉÀrÌ ®TÝ Às mªóð ©dH c¨XoÀ°c À°ZÀ©S "@ØAc©É" ÞAn@ØÉÝ jÀ® À®q mªóð ÀsS ~ÉÀÌÉ WSfgk© öÀUÉ, À@ØÀ^°þ ASÀÝ jÀUS èo¨ @ØAc©ÉÀ@Ø, jce ~É^äBÉ»A©@Ø©ÉÀ@Ø | c¨XoÀ°c c®¨Ì ~É^äBÉ»A©@Ø©ÉÌ TkU ´lÀ®R ~ÉÀa Acr®ÉAö©F AcKÀÝ ©ÉJÌ ÞþcU ´l®Éö jce ~ÞAÌAO©À@Ø ÞAÌAO© @ØÌÉcÉÌ, ©ÉJÀ°Ì @ØÉÀBÌ ædLª ÞþOÉÌ @ØÌÉÌ ~ÞþA©ÀÌÉoF cÉ®SÉ | Ô@ØAc©ÉÕÌ °¨Av ~É^äBÉ»A©@Ø ®eZFÉ À°ZÀU jq T^äÀcFÌ ~Ë» mÞÄ©Ì öÀc |

WÀÌ cÀ®R Às cq jÌ ToF A°ÀÝ AcrÂÀ@Ø öÉÀ©Ì T¨ÀiÉÝ ÞÉRÝÉ sÉÝ ASÀBÌ ~AgÚ©ÉÝ ©É ÀBÀSAaÀUS cÀU, nØÀT nØÀT j@Ø ~SSF ~S¨cÉ°À@ØÌ gkAT@ØÉÝ ©ÉJÀ@Ø ÞÉq ~ÉTÌÉ, AsAS ~S¨cÉ° @ØÌÀaS ÞÉi@ØÀ@Ø j@Ø S©¨S Bwl ÀOSÉÀ© | c¨XoÀ°ÀcÌ ®T®ÉTAÝ@Ø ~ÀS@Ø @ØAcq qÀÝÉÀÌÉÞ cÉ °kÌ ÞþÉÀOFÌ @ØAc©É ~S¨cÉ° @ØÀÌÀaS, A@ا ~SkA°© ÌOSÉÌ R TkÀUÌ ÀUZÀ@ØÌ ÞEOÉlÞv AcKÀÝ ÞÉi@ØÀ@Ø ~cAö© @ØÌÉÀSÉ, À®q À°ÀrÌ ®ÉAö©F-®emâpA©Ì ®ÀÊ ÞAÌOÝ @ØÌÉÀSÉ, ~SkA°© ®ÉAö©FÀ@Ø Acr®ÉAöÀ©FÌ ÞAÌÀÞþAQØÀ© mÏÉÞS @ØÀÌ ÞÉi@ØÀ@Ø j@Ø cpö«Ì BwÀ©Ì T¨ÀZÉT¨AZ ~ÉSÉÌ ÞþÀOÄÉv¨@بR ©ÉJÌ ~ÉÀw ~SF À@Ø´ @ØÀÌSAS | ~ÉTÉÌ TÀS öÝ, c¨XoÀ°c sZS qeAÌAB ~S¨cÉÀ° Acr®ÉAö©F Þ¦ÛÀ© èd @ØÀÌS bÉ@ØÉÝ, ©ÉJÌ A@ØÀrÉÌ cÝÀ®, ©ÉJÌ TÀS À®q ®c ÀUZ@Ø, ©ÉÀ°Ì ®emâpA©, ®T@ØÉUfS Ar\Þ-®ÉAö©F q©FÉA° AcKÀÝ ~ÀS@Ø Þþrð BÉwÀ©É sÉÌ ´«Ì A©AS ÀÞÀ©S SÉ | À®q ®TÀÝ ~S¨cÉ° ®ÉAö©F ÞÀ¦Û ~ÉÀÌÉ BÉScÉÌ Às À@ØM©köU A©AS ~S¨gc @ØÌÀ©S, Às ®c Þþrð ©ÉJÀ@Ø ~AmÏÌ @ØÌ©, ´«Ì SÉ BÉSÉÌ Às ~gÉc ©ÉJÀ@Ø ©ÉA¦Û© @ØÌ©, À®q mëpA© ©ÉJÌ TS ÀËÀ@Ø @ØZSq T¨Àa sÉÝAS | ÞþcfH cÝÀ® ÀÞMJÀa ©ÉJÌq T© À@ØM©köUf ÞÉiÀ@ØÌ BÀSF, ©dH ÞÉiÀ@ØÌ BÀSF, ®ÉAöÀ©FÌ aÉnÀ°Ì BÀSF ©ÉJÌ BfcScFÉÞf wÀcKHÉÌ °AUU ´^먽 @ØÀÌ A°ÀÝAaÀUS ~S¨cÉÀ°Ì ®ÀÊ ÔgkAT@ØÉÕ SÉToÉÌf ~®ÉTÉSF ®c ÞþcÀ^Î, vf@ØÉÝ | ÌfA©T© wÀcKHÉ Þn À®q ®c ÔgkAT@ØÉÕÌ ´À³rF j@ØAvq : ®ÉoÉÌÀHÌ TÀoF Acr®ÉAöÀ©FÌ ÀO©SÉÌ ÞþOÉÌ R Þþ®ÉÌ | ~crFq jq ÞþcH©É c¨XoÀ°ÀcÌ ArQØ@Ø ®«É cÉ ÞþOÉÌ@Ø ®«ÉÌ ~SF çÞ ; A@ا ~ÉAT TÀS @ØAÌ, ®ÀcÉ»ÞAÌ j ©ÉJÌ ÞÀÌÉÞ@ØÉÌf ®«ÉÌ ~gþÉ^ä ÞAÌOÝ, sÉ A©AS ÔÞþwA©Õ R Ô@ØAc©ÉÕ ÞAn@ØÉÌ ®²ÞÉ°@Ø AöÀ®Àc °fW»@ØÉU A°ÀÝÀaS | jÀ@ØÌ ÞÌ j@Ø @ØAcÀ@Ø ÞÉi@ØÀ°Ì öÉ© oÀÌ AOASÀÝÀaS A©AS, ©É À® BfcSÉS^°-AcG¨ À°-®TÌ À®S-®¨gÉK T¨ÀZÉÞÉoFÉÝ öS, cÉ ÀcÉ°ÀUÝÉÌ-AÌUÀ@Ø-ÀöF\¦ÉÌAUS-ÞÉmäÉÌSÉ@Ø | ÞpAËcfÌ qA©öÉÀ® jTS ´°ÉöÌH °¨Av ~ÉÀa cÀU BÉASSÉ | mªÝe j@Ø @ØfA©»TÉS ®pAÄrfU ÀUZ@Ø öÀÝR A©AS TÀSÌ À@ØÉSü ´°ÉÌ©ÉÝ ~åýÉ^ä ´°FÀT ®T®ÉTAÝ@Ø ~ÞÌ @ØAc-ÀUZ@ØÀ°Ì ÞþrAmä ÀwÀÝÀaS ©É ÀcÉIÉ ®öB SÝ, sA° SÉ ~ÉTÌÉ TÉAS Às @ØAc©ÉÌ - cpö°ÉÀË» Acr®ÉAöÀ©FÌ - ´ÞÉ®SÉq ©ÉJÌ j@ØTÉn "oT»" AaU | ~crFq À®q oÀT»Ì sÉB@Ø AaÀUS A©AS, AaÀUS ©ÉÌ ÞþOÉÌ@Ø |

~É^äB»wÀ©Ì oÉÌHÉ ÞþA©A¤© SÉ öÀU Às "®ÉAöÀ©F"Ì AcrÂÉAÝ© çÞAv ~oÌÉ ÀËÀ@Ø sÉÝ, À® AcrÂÉ® cXoTkU AaU cÀUq ~S¨cÉ°À@Ø j@Ø cFA©nØTf oÉÌÉÝ cÉAö© @ØÌÀ© ÀÞÀÌAaÀUS | À°AZÀÝAaÀUS ~S¨cÉ° ÀSöÉlq gÉKÉ^äÌ SÝ, TkU ÌOSÉÀ@Ø j@Ø gÉKÉ ÀËÀ@Ø ~SF gÉKÉÝ ÀvÀS ~ÉSÉq sÀËÄ SÝ, ®ÉË»@Ø ~S¨cÉ°À@Ø öÀÝ ´iÀ© öÀc mªÉÀ°-wÀ^Î ÀTMAU@Ø ÌOSÉ, TkU ÌOSÉÌ ~^ä:®ÉÌ (jÀ®^®) jce ~ÉLëÉ (À®ÉU) ~Qب^ð ÀÌÀZ | TÀS ÌÉZÀ© öÀc ~S¨cÉÀ°Ì Ac@ØÀ\Þ "~S¨®pAÄ" rN°Avq ÀcAr wþöHÀsÉwF jZS, ~ËÉ»l, ~S¨cÉ° À@ØÉS sÉA^¢@Ø ÞXoA© SÝ, À® ASÀBq j@Ø ÀTMAU@Ø ®pAÄ | TkU gÉKÉÌ AcÀrKÚÌÉ rÀN°Ì ~ËcÉ rN°cÀ^ÎÌ ~ÉQØAÌ@Ø ~S¨cÉ° öÀUÉ SÉ cÀU ®TÉÀUÉOSÉÝ sZSq T¨ZÌ öS, ©ZSq c¨IÀ© öÀc ©ÉJÌÉ ASÀBÌÉ ®pAÄrfU @ØAc cÉ ÀUZ@Ø SS | j@Ø gÉKÉÌ ÌOSÉ ~SF gÉKÉÌ ÌOSÉÝ ÞAÌcA©»© @ØÌÉÌ ®pBSÞþAnØÝÉ AcKÀÝ ©ÉJÌÉ ~SAgÚ | j @ØËÉ AcÀrKgÉÀc ÞþÀsÉBF @ØAc©É ~S¨cÉÀ°Ì ÀQØÀn | "sËÉsË" cÉ "AcèXo" ~S¨cÉ° cÀU A@Øa¨ ÀSq, A@Øa¨ öÀ© ÞÉÀÌSÉ, TkÀUÌ èXo©É ~S¨cÉÀ° ÌQØÉ @ØÌÉ ®¯ºc SÝ cÀUq | j@Ø À°ÀrÌ ®ÀÊ ~SF À°ÀrÌ ®emâpA©Ì ÞÉË»@ØF gÉKÉÝ ÞþA©¬ØAU© öÝ | ¬ØÌÉA® ÀËÀ@Ø cÉeUÉÝ, ~ËcÉ cÉeUÉ ÀËÀ@Ø qeAÌABÀ© ~S¨cÉÀ°Ì ®TÝ ~ÉQØAÌ@Ø ~ÀË» "sËÉsË" öcÉÌ ÀOÄÉ AsAS @ØÀÌS, A©AS TkÀUÌ BwÀ©R ÀÞMJÀaÉS SÉ, ~S¨A°© gÉKÉÌ BwÀ©Ì TÀoFR b¨@ØÀ© ®QØT öS SÉ, TÉIZÉÀS Anre@ب öÀÝ I¨ÀU ËÉÀ@ØS | ©ÉJÌ ~S¨cÉ° Ô®ÉAö©FÕ öÀÝ RÀiSÉ | ÞÉiÀsÉwF ~S¨cÉ° cÉ ~S¨®pAÄÌ ToF A°ÀÝq ~ÉTÌÉ ÀrK Þs»^ä AcrÂÀ@Ø AOAS, BÉSÀ© ÞÉAÌ AcAg^ð ®emâpA©Ì ~AmäLª, jTS A@Ø ~ÉTÉÀ°Ì "gÉÌ©fÝ" ÞAÌOÝÀ@Ø ~Qبu ÌÉZÀ© Ag^ð gÉKÉgÉAK ~¡UæAUÀ@ØR B¨À¦Û ÀÌÀZÀa ~S¨cÉ° | TkU gÉKÉ BÉSÀU ~S¨cÉÀ° À® gÉKÉÌ ®ÉAö©F Þ¦ÛÉÌ Þþrð RÀi SÉ, ~ÉÌ TkU gÉKÉ SÉ BÉSÉ ËÉ@ØÀU (~Ao@ØÉer ÀQØÀnq BÉSÉ ËÉÀ@Ø SÉ), À@ØÉËÉÝ ~S¨cÉ° "sËÉsË" SÝ ©É BÉSÉÌ À@ØÉS ´ÞÉÝ ÀSq | ®ÉoÉÌH ÞÉi@Ø ~S¨cÉ°Av ÞÀ¦Û ®ÉAö©F AöÀ®Àc À®Av @Ø©vÉ ´ÞÀgÉw @ØÌÀUÉ, À®vÉq ÞþoÉS AcOÉs» | cÉCÉAUÀ°Ì qeAÌABÀ© wf©ÉµAU Þ¦ÛÀ© ~ÉÀ°M gÉU UÉÀw SÉ, gÉAwF® cÉeUÉ gÉKÉÝ ®²ÞkH» ~Ú qÀÝvüÀ®Ì gÉU ÀUÀwAaU, SÝÀ©É Ìcf^°þSÉÀËÌ ÀSÉÀcU ÞÉRÝÉq öÀ©É SÉ | AcÀr ©ÉJÀ@Ø ÞAÌAO© @ØÌÉÀ© ~S¨cÉ° aɦÛÉ ´ÞÉÝ @Øf ? ~ËÉ»l, ~S¨cÉ° ~É^äBÉ»A©@Ø©ÉÌ j@Ø ~ÞAÌöÉs» ~Ê, ~S¨cÉÀ°Ì ®ÉöÉsF aɦÛÉ AcrÂÀ@Ø BÉSÉÌ AXª©fÝ À@ØÉS ´ÞÉÝ ÀSq | c¨XoÀ°c c®¨ ÀsMcS cÝ® ÀËÀ@Øq jq AcrÂÉ® ©ÉJÌ ÞAn@ØÉæAUÌ ToF A°ÀÝ ÞþOÉÌ @ØÀÌÀaS | jq gÉcSÉÌ XªÉÌÉ ~S¨ÞþÉAH© öÀÝq ~Éo¨AS@Ø ÀÝÉÀÌÉÞfÝ @ØAcÀ°Ì cÉCÉAU ÞÉiÀ@ØÌ WÀÌÌ °ÌBÉÝ ÀÞMJÀa À°cÉÌ rþT®ÉoF R cFÉÞ@Ø ~S¨cÉ° @ØÀT» öÉ© À°S ToFcÝÀ® | ÀrK Þs»^ä, A©ASq gÉÌ©cÀK» ÞþËT Þþc©»S @ØÀÌS Acr®ÉAöÀ©FÌ ~É@ØÉÀ°AT@Ø ÞÉinØT "©¨USÉTkU@Ø ®ÉAö©F", ScASAT»© sÉ°cÞ¨Ì AcrÂAc°FÉUÀÝ |

j À°Àr ~ÉB ÀËÀ@Ø ~o» r©ÉN°fÌR ~ÉÀw @ØÀUB ÞÉiF AcKÝ AöÀ®Àc ©¨USÉTkU@Ø ®ÉAöÀ©FÌ Þþc©»S ArQØÉÀQØÀn j@Ø s¨wÉ^ä@ØÉÌf WvSÉ | @ØËÉvÉ ~ÉAT ÀgÀcAOÀ^äq cUAa, ~ÉÀcw©ÉA¦Û© öÀÝ SÝ | jce "s¨wÉ^ä@ØÉÌf" AcÀrKHAv ~ÉQØAÌ@Ø ~ÀË»q cFcöÉÌ @ØÌAa |

c¨XoÀ°c c®¨ ~S¨gc @ØÀÌAaÀUS "®ÉAö©F" À@ØÉÀSÉ j@ØAvTÉn gÉKÉ-ASg»Ì AcKÝ AöÀ®Àc ÞAi© öÀU ®ÉAö©F ÞÉÀiÌ oÉÌHÉvÉq ~©F^ä ®e@ØfH» öÀÝ sÉÝ | cÉmäÀc À®vÉq WÀvÀa cñ@ØÉU oÀÌ | Þ¡ÉÀrÌ °rÀ@Ø À©É cÀvq, ~ÉArÌ °rÀ@ØR qeAÌAB AcgÉwæAU AcþAvr rÉ®À@ØÌ TÉÝÉBÉU ÀËÀ@Ø ÀcÀÌÉÀ© ÞÉÀÌAS ; ~ÉÌ ~É¡AU@Ø gÉKÉÌ AcgÉwæAUR ®e@ØfH» ÀËÀ@Ø ®e@ØfH»©Ì öcÉÌ ÞþcH©É À°ZÉAhaU | c¨XoÀ°c c®¨Ì ®ÉoF AaU SÉ ArQØÉ BwÀ©Ì ®ÉTþÉBFcÉ°fÀ°Ì WÉJAvÀ© öÉ© À°S | ~ËO ®ÉAö©FÞÉÀiÌ j@Ø ´°ÉÌ ~É°r» ©ÉJÌ TÀS UÉAU© öAhaU cñ@ØÉU oÀÌq | sA° A©AS Ìcf^°þSÉÀËÌ TÀ©É AcÞ¨U BAT-BÉÝ°ÉÀ°Ì ´«ÌÉAo@ØÉÌf öÀ©S ©É öÀU ~crFq j@ØAv Acr®ÉAö©F ÞÉÀiÌ ArQØÉÀ@Ø^°þ ÞþA©¤É @ØÌÀ©S j AcKÀÝ ~ÉTÉÌ ®À^°öTÉn ÀSq, A@ا ~Ë»gÉwF ©ÉJÀ@Ø ®^äÞ»ÀH jA¦ÛÀÝq OÀUÀa ~ÉTp©F¨ | ©Àc W¨Ì ÞÀË ©ÉJÌ mªóð ~ÉeAr@ØgÉÀc ®É@ØÉÌ öÀÝAaU |

1953 ®ÉÀU A©AS sZS ÞþËTcÉÌ ~ÉÀTAÌ@ØÉÝ Þ¦ÛÉÀ© sÉS, "@زÞÉÀÌAvg AUÀvÀÌOÉÌ" SÉT@Ø ®ÉAöÀ©FÌ ÞÉiFnØÀTÌ ®ÀÊ ©ÉJÌ ÞþËT ®ÌÉ®AÌ ÞAÌOÝ öÝ, jce À°ÀZS ~ÉLëfÝ-AcKÝæAUÌ TÀoF A@ØgÉÀc ~É^äAc»gÉwfÝ ~É°ÉS-Þþ°ÉS OÀU | À®ZÉÀSq ÀrK SÝ, ®ÉAöÀ©FÌ ®ÀÊ Às ®ewf©, Ar\Þ, A®ÀSTÉÌ ~coÉAÌ© ÀsÉw ~ÉÀa, ©ÉÀ°Ì TÀoF Às ©¨USÉ, ATUS R ®öcÉ® ®¯ºc À®q oÉÌHÉR c¨XoÀ°cÀ@Ø ÀÌÉTÉA¡© @ØÀÌ | ©ÉJÌ mªÀóðÌ jq cÉmäcÉAÝ© çÞ À°ÀZR öÝÀ©É A©AS A@Øa¨q @ØÌÀ© ÞÉÌÀ©S SÉ jq ®e@ØfH»-AO^äÉÌ À°Àr, sA° SÉ gÉÌÀ©Ì ©l@ØÉUfS ArQØÉT^¢f öÀ©S ñTÉݨS @ØcfÌ, AsAS sÉ°cÞ¨Ì AcrÂAc°FÉUÝ wÀ¦Û À©ÉUÉÌ @ØÉÀB c¨XoÀ°c c®¨Ì ÀOÀÝ ÀsÉwF©Ì cFA½ cÀU ~SF @ØÉ´À@Ø TÀS @ØÀÌSAS, jce sÉ°cÞ¨Ì jAµSfÝÉAÌe @ØÀUÀBÌ ÀÌåvÌ, @ØU@ØÉ©ÉÌ ©l@ØÉUfS ÀTÝÌ, AnæHÉ À®S mª©^¢ AO^äÉÝ AcrÂÉ®f öÀ©S | ÀsS j@Ø P°cÀsÉÀw ®TTSmâ A©SAv ©ÉÌ@ØÉ @ØÉaÉ@ØÉAa jU | ~A© AS:rÀN° ®eWAv© öU j@Ø Acóýc | °¨Av S©¨S AcgÉw mÏÉAÞ© öÀUÉ, gÉÌÀ©Ì ~SF À@ØÉÀSÉ AcrÂAc°FÉUÀÝ sÉÌ À@ØÉS ~AmäLª AaU SÉ | °¨Avq ~É^äBÉ»A©@Ø ÞÉinØÀTÌ AcgÉw | c¨XoÀ°c c®¨ ÞþA©¤É @ØÌÀUS ©¨USÉTkU@Ø ®ÉAö©F, Acr®ÉAö©FÀ@Ø @ØÀUAB ArQØÉÌ ÞAÌ®ÀÌ jÀS À¬ØUÀUS j@Ø@Ø ÞþÀOÄÉÝ | qxvÉÌSFÉrÀSU jFÉÀ¬ØÝÉ®» ñTÉݨS @ØcfÀÌÌ ASBmª mªÀóðÌ ¬Ø®U | AnæHÉ À®S 1+3+2 jq AöÀ®Àc gÉw @ØÌÀUc AcÚÉS R @ØUÉ AcgÉÀwÌ 6 caÀÌÌ ÞÉinØT | r½ öÉÀ© öÉU oÌÀUS À®q S©¨S AO^äÉoÉÌÉÝ P©AÌ cFA©nØTf @ØFɲÞÉ® AcrÂAc°FÉUÝAvÌ | èd @ØÀÌ A°ÀUS ®c AcgÉw, AS:rÀN°, j@ØAvR S©¨S cÉA¦Û P©AÌ SÉ @ØÀÌ, jAµSfÝÉAÌe @ØÀUÀBÌ ÞAÌ®ÀÌq, 1956 ®ÉÀU | ÀÌABÄþÉÌ ÞþcfÌ c®¨ TA\UÀ@ØÌ ÀvAcÀU ~@ØmëÉl ¬ØÉqÀUÌ ®eZFÉ cñ æH cpAXo ÀÞÀÝAaU ~crFq, A@ا jq TöÉsÚAv A©S Þ¨ÀÌÉAö© TÉnq À°¦Û caÀÌÌ TÀoF ®²Þ^ð @ØÀÌS | @ØU@ØÉ©É AcrÂAc°FÉUÀÝÌ TöÉÌËfÀ°Ì ¦É@Ø Þ¦ÛÀUÉ SÉ, ÞþÉÝ ÀwÉÞÀS @ØU@ØÉ©ÉÌ c¨À@Ø ~ÉÌ j@ØAv AcrÂAc°FÉUÝ P©AÌ öÀÝ ÀwU - jTS ÀmªhaÉOÉÌf opÄ©ÉÝ ÞþcU @بAÞ© öÀÝAaÀUS ©ÉJÌÉ | °¨cÉ»®É T¨ASÌ rA½ ©ÉJÀ°Ì TÀoF ËÉ@ØÀU A@Ø ~A£ð@ØÉÐ öÀ©É À@Ø BÉÀS ! ~ÉAT sÉ°cÞ¨Ì "AcrÂAc°FÉUÀÝ"Ì TÉÀi-WÉÀv R ÞAUÀv@ØAS@Ø ÀËÀ@Ø jAµSfÝÉAÌe @ØÀUÀBÌ ®c AcA\¦e-j W¨ÀÌ-W¨ÀÌ åýÉr @ØÌÉ ÞþËT caÀÌÌ ÞþËT aÉn, ©°¨ÞAÌ c¨XoÀ°c c®¨Ì @ØSFÉ, jq ®c WvSÉÌq Þþ©FQØ°rf» | ®A©Fq ~ÉEOs» sÉ°cÞ¨Ì AcrÂAc°FÉUÝ mÏÉÞÀSÌ jq qA©öÉ® |

c¨XoÀ°c c®¨Ì ~É^äBÉ»A©@Ø TS ~cÉÀo ´¦ÛÀUÉ ©¨USÉTkU@Ø ®ÉAöÀ©FÌ ~AUwAU ÀcÀÝ | ©ÉJÌ @ØÌÉ A®ÀUcÉ® ~ÉTÉÀ°Ì ASÀÝ AwÀÝAaU j@Ø ÀÌÉTÉ¡@ØÌ ~ÞAÌAO© AcÀrÂ, ~ÀOSÉ ®c ÀUZ@Ø, ~BÉSÉ ®c cq, jce ~AcrÂÉ®F ÞAЩ ®c ~oFÉÞ@Ø | sÉ°cÞ¨ÀÌÌ ÞþÉËAT@Ø ÞÀc» c¨XoÀ°c c®¨, ®¨of^°þSÉË °«, ÀwMÌfSÉË rÉm¢f, ¬ØÉ°ÉÌ ~ÉJÀ©ÉÝÉJ, ¬ØÉ°ÉÌ ¬ØÉÀUÉJ, À¦Ag¦ TFÉ@ØÉÀhOSÌ TÀ©É ArQØ@ØÀ°Ì @ØÉÀa AcÀrÂÌ ®ÉAö©F Þ¦ÛÉÌ ~AgÚ©É Às ~ÉTÉÀ°Ì @Ø© ÇXo @ØÀÌAaU À@ØTS @ØÀÌ cAU ! ~ÉTÉÀ°Ì TÀoF ®ö®É AcrÂÀO©SÉÌ BÉwÌH WAvÀÝAaU gÉÌ©cÀK»Ì ArQØÉ BwÀ© c¨XoÀ°c c®¨Ì °¨:®Éö®f ~c°ÉS "©¨USÉTkU@Ø ®ÉAö©F" - Acr®ÉAöÀ©FÌ ÀÞþAQØÀ© ®ÉAö©FÞÉÀiÌ S©¨S A°rÉ |

c¨XoÀ°c c®¨ ÞþcA©»© ©¨USÉTkU@Ø ®ÉAö©F ÞÌc©f» ®TÀÝ ~SFÉSF AcrÂAc°FÉUÀÝ @Ø©vÉ cÉ A@Ø gÉÀc ~S¨®p© öÀÝÀa jÌ À@ØÉÀSÉ wÀcKHÉ-AgA«@Ø SAË ~ÉAT A°À© ÞÉÌc SÉ, ©Àc j @ØËÉ ~ÉB ®@ØÀUq BÉÀSS Às jZS ®ÉÌÉ gÉÌ©cÀK» ®ÉAö©F Þ¦ÛÉÀSÉÌ oÌÀS ~ÉTkU c°U jÀ®Àa | ~ÉArÌ °r@Ø ÀËÀ@Øq ÞAÌc©»ÀSÌ ÞþÀOÄÉ OUAaU, A@ا w© °¨q °r@Ø oÀÌq UQØ @ØÀÌAa AcrÂAc°FÉUÝæAUÀ© ®ÉAö©F ArQØÉÌ ÀQØÀn ©¨USÉTkU@Ø ®ÉAö©FÀ@Ø BA¦ÛÀÝ ÀSRÝÉ öÀÝÀa | ÀöÉ@Ø cÉeUÉ cÉ AöA^°, qeAÌAB cÉ æBÌÉAv, ®ÉAö©FOOÉ»Ì ÀQØÀn ©¨USÉTkU@Ø ~ÉÀUÉOSÉÌ ÞþOUS nØTco»TÉS, UQØHfÝgÉÀc cAo»© öÀÝÀa ~SF À°r jce gÉÌÀ©Ì AcAg^ð ~É¡AU@Ø ®ÉAö©F AcKÀÝ À@ØM©köU R ÀO©SÉ, ~S¨cÉÀ°Ì ædLª ~ÉB ®c»n mªf@Øp©, jce j@ØTÉAn@Ø ®ÉAö©F AcgÉwæAUÀ© jTS ~oFÉÞ@Ø-wÀcKÀ@ØÌ ~gÉc ÀSq sÉÌÉ cñTÉAn@Ø ®ÉAö©FOOÉ»Ý ´l®Éöf, ÞÉÌÊT jce ©A^ð¤ | ©¨USÉTkU@Ø ~É^äBÉ»wA©@Ø ®ÉAöÀ©FÌ gÉcSÉ jZS ÞþA©Av ®ÉAö©F AcgÉÀwÌ ~AcÀha°F ~Ê |

ÞÌcÉ® 45; jAÞþU, 2010